Bunkernummer |
|
Oud Bunkernummer |
|
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Niet meer van toepassing. Bunker is ingegraven in het veld. |
|
Aantal kamers |
|
Aantal schietgaten |
|
Type geschut |
|
Bijhorende vuurrichting |
|
Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- Een ruw stenen uiterlijk van het camouflagetype Tyrools gebocheld (Tyrolien Mamelonné).
- Origineel waarschijnlijk geverfd met okergele grondverf met daarop allicht lichtgroene vlekken.
- Het enige schietgat werd afgesloten met een metalen valluikje van 0.96m x 0.37m (BxH).
- Het toegangssas werd uitgewerkt met enkele traptredes in beton om het niveauverschil van buiten naar binnen te overbruggen.
- De bunker werd ook van een sterfputje voorzien.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- De bunker werd zoveel mogelijk ingewerkt in het landschap. De taluds werden met gras bezaaid. Het was in elk geval de bedoeling de bunker niet te accentueren of te laten opvallen in het landschap.
- Structuur.
- bevatte 1 mitrailleurkamer en een sas.
- Opmerkingen.
- Het was een voorliniebunker op Betsberg tussen Be9 (80 m) en Be11 (110 m).
- Naast de standaard voorziene opstelling van een Maximmitrailleur was dit bunkertje ook voorzien voor de opstelling van een Browning FM30 mitrailleur.
- Deze bunker maakte deel uit van een grote onteigening voor de bouw van een ganse reeks bunkers op de terreinen heden gekend als Betsbergebos. Deze akte omvatte al de volgende bunkers: Be3, Be4, Be5, Be6, Be7, Be8, Be9, Be10, Be11, Be14 en Be15 (enkel erfdienstbaarheden), Be16, Be17 (deels), Be18 (enige bunker uit deze akte gelegen op grondgebied Moortsele en niet Oosterzele), Be19 (enkel beperkte permanente erfdienstbaarheid), Be20 en Be21.
- De akte werd opgemaakt aan de familie Hye-Hoys, woonachtig te Gent.
- Voor het gedeelte Be10 werd een onteigening gedaan in het perceel landbouwgrond gekend als Oosterzele, sectie C, kadastraal perceel 46 van 1 are 36 ca.. Dit onteigende gedeelte maakte deel uit van een groter vernoemd perceel, maar kreeg na onteigening geen apart perceelnummer of index toegekend.
- Het onteigende perceel had een merkwaardig hoekige vorm.
- Daarnaast werd er bijkomend over een strook van 2 meter breed, een permanente toegang voorzien om de bunker te kunnen bereiken (de permanente erfdienstbaarheid). Deze verliep in noordelijke richting op perceel 46 (langs rand perceel 44 en 46) naar de zuidelijke rondweg rondom Betsbergebos. Op die wijze sloten de erfdienstbaarheden aan met een hoofdas van de erfdienstbaarheden aan die dienst deed om gans de voorlinie van Betsberg met elkaar te verbinden.
- Voor de bouw van de bunker diende de noordelijke lopende strook ruimer te worden voorzien over een breedte van 5 meter (de tijdelijke erfdienstbaarheid). Deze tijdelijke erfdienstbaarheid diende 8 maanden te worden voorzien om de bouw van de bunkers mogelijk te maken.
- Deze grote akte werd getekend op 23 juli 1935 voor de totale prijs van 75.000 Bef.
- In deze akte werd een bijkomende clausule opgenomen zodat deze familie jaarlijks nog een intrest ontving op dit totale bedrag ter grootte van 4.5% (3.375 Bef).
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Ondanks de hoge ligging van het terrein, had men in deze regio toch zwaar te kampen met wateroverlast en vooral water dat niet voldoende wegtrok maar in de buurt van de bunkers in de grond bleef zitten. Hierdoor ontstonden dus bunkers die aan de binnenkant te maken kregen met wateroverlast. Daarom werd er voor Betsbergbos een aanzienlijke bijkomende akte opgesteld op 10 september 1937 voor een totale prijs van 950 Bef. Er werd in Betsbergebos maar liefst voor in totaal 257 lopende meters drainagebuis ingegraven. Deze drainage werd gemaakt door middel van gresbuizen van 1 meter lang en een diameter van 10 cm. Hiervan waren maar liefst 85 lopende meters voorzien voor dit ene kleine bunkertje. Hiervan liep 27 lopende meters over perceel 46, 55 lopende meters over perceel 48c en 3 lopende meters over perceel 51b. Perceel 51b is het kleine perceeltje waar de meest zuidelijke hoeve (heden ook geen deel uitmakend van de terreinen van Dokter Van De Velde) is gelegen. Dit wijst er op dat men allicht afdraineerde naar een gracht die daar allicht reeds bestond.
- De bunker is ondergraven en zo laten verdwijnen onder de grond. Hij steekt dus nog in zijn geheel als een massieve blok dieper onder de kouter verborgen. De ondergraving is uitgevoerd door "Loonwerken De Clercq" uit Gijzenzele in dezelfde periode dat er op de terreinen van het kasteel van Betsberg nog 3 andere bunkers zijn ingegraven.
- Over specifieke details die uitwendig zichtbaar waren, valt heden zeer weinig te zeggen daar ik tot op heden nog geen enkele foto heb kunnen terugvinden waar dit bunkertje nog opstond.
- Of dit bunkertje dan ook al dan niet geviseerd geweest is bij de beschieting van Betsbergebos op de ochtend van 23 mei 1940, is totaal onduidelijk.
- Op basis van de gemiddelde prijzen die terug te vinden zijn op de originele bestekken van bouwproject D en de gemiddelde hoeveelheden zoals teruggevonden bij gelijkaardige bunkers bij de bouwprojecten A en B, zijn er schattingen gemaakt van de prijs van de verschillende bunkers.
- Merkwaardig is dat er voor deze firma 2 offertes bestaan, namelijk een eerste op datum van 11 januari 1935. Dit zou zeker aan de hand van de hierin toegepaste eenheidsprijzen het duurste project op de linie geworden zijn. Op basis van dat bestek zou deze bunker ongeveer 48.900,91 Bef gekost hebben. Allicht is het daarom dat er van dit project een tweede herzien en goedgekeurd bestek bestaat daterend van 3 februari 1935. Volgens dit herziene bestek zou deze bunker nog ongeveer 39.052,02 Bef gekost hebben.
- Als men hier ook nog
een aantal zaken bijtelt die reeds rechtstreeks door de militaire overheid werden bekostigd zoals chardomes, koepels,... zou de totaalprijs van deze bunker ongeveer 39.302,02 Bef moeten geweest zijn.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Routebeschrijving om deze bunker te vinden
|
- De lokatie waar de bunkert ooit stond, is het gemakkelijkst bereikbaar via de tweede toegangswegel naar het rusthuis waar op het uiteinde Be8 staat. Een 50 tal meter voor het uiteinde van dit baantje ziet u op de rechter kant een houten hek dat een wegeltje afsluit. Als u naast dit hek in het veld doorstapt komt u langs de zijkant op een originele veldwegel welke een 100 tal meter verder linkaf draait.
- Ga in deze bocht rechtdoor het veld in. Volg de kouter op uw linker kant mee.
- Zo komt u uiteindelijk op de rand van een kouter.
- Ga hier mee omhoog richting top van de helling.
- U komt zo tot bij een smal koutertje dat eindigt tegen de Geraardsbergstesteenweg.
- Het bunkertje moet juist achter dit smalle koutertje gelegen hebben, niet op het smalle koutertje zelf dus.
- Pas wel op. U bevindt zich nu reeds op privéterrein en de eigenaar stelt geen bezoekers op prijs. Bewaar voor uw eigen veiligheid best de privacy en betreedt de terreinen niet op eigen risico. De bunker is uiteindelijk toch verdwenen.
|
Voorstudie van dit kleine bunkertje. Je moet hem dus letterlijk situeren +/- halverwege tussen beide heden nog bestaande boerderijtjes op de Geraardsbergsesteenweg. Heden is dit steeds een smal koutertje tussen de weilanden. Het bunkertje lag wel niet op het smalle koutertje maar op het terrein er juist achter. |
|
|
Detail bij dezelfde voorstudie. |
|
|
Algemene onteigeningsschets horende bij het zuidelijke gedeelte van Betsbergebos. De meest linkse bunker is Be3, dan ziet men Be5. Iets meer naar rechts (noordelijkste van 2) is Be4, het kleine terreintje is Be6. Daarna zie je nog van links naar rechts Be7, Be8, Be9, Be10, Be11 en iets hoger langs de steenweg Be16.
|
|
|
Detail van deze onteigeningsschets. Het toont in feite 4 bij elkaar opgestelde bunkers. Meest links Be9, centraal Be10, rechts Be11. Iets hoger achter het huidige nog bestaande boerderijtje, lag Be16. Al deze bunkers zijn ingegraven rond dezelfde periode, allicht half jaren '80. |
|
|
Terreinschets horende bij de bouwplannen van dit bunkertje. Wel raar is de vorm van het terreintje dat bij deze bunker diende onteigend te worden. De reden hiervoor is ook mij onbekend. |
|
|
Origineel grondplannetje van het heden ondergegraven bunkertje op de Betsberg. |
|
|
De bunker stond kort achter het smalle koutertje beginnend langs de Geraardsbergsesteenweg. |
|
|
Ook hier geldt opnieuw dat luchtfoto's ontzettend veel verraden van wat zich in de ondergrond heeft afgespeeld. Zo zijn op de recente luchtfoto's van Google Earth (2013) zeer duidelijk de locaties zichtbaar waar zowel Be9 (meest links), Be10 (midden) en Be11 (tegen omheining met steenweg) hebben gestaan. De lokatie van Be9 ligt allicht ietst te westelijk maar dit kan perfect kloppen met bovenstaande foto's als men weet dat die bunker is overgekanteld op zijn linker zijde. |
|
|
Zicht op de lokatie van de bunker vanaf de wegel tussen velden en weilanden op de terreinen van het kasteel (= zuidelijke rondweg). De linker omheining stopt (niet zo duidelijk op de foto). Waar deze stopt bent u aan dat smalle veld komende van de Geraardsbergsesteenweg. Daar moet de bunker in het verlengde van wat we hier kijken op dit veld hebben gelegen. |
|
|
Als er mais wordt gezaaid op de plek juist achter dit smalle veldje, weigert de mais hier steeds uit te schieten. Allicht een gevolg van hetgene hier nog in de ondergrond steekt. |
|
|
| |
|
|
.jpg)
.jpg)
